In onze praktijk komen we vrijwel dagelijks paarden tegen met Rotstraal en hebben daarom veel ervaring met de behandeling van rotstraal bij paarden. Wat zijn de meest effectieve middelen om Rotstraal snel te genezen? In dit artikel geven we verder antwoord op belangrijke vragen over rotstraal: Hoe kan je rotstraal herkennen; Wat is rotstraal; Welke symptomen erbij horen en wat is de meest effectieve behandeling voor rotstraal?

De meest effectieve manier om Rotstraal te behandelen

In onze praktijk behandelen wij de rotstraal met de Zweedse producten van Prob. Onze ervaring is dat deze producten het meest effectief zijn voor de behandeling van (ernstige) rotstraal. De producten bevatten oa propolis, bijenwas, dennenteer, natuurlijke olién en hars. Allen puur natuurlijk (dus niet schadelijk voor het paard en het milieu) en ze werken anti-bacterieel (doden bacteriën en schimmels) en zijn verzorgend. 

Stappenplan:

• Krab de hoef uit en spoel hem goed schoon.
• Als de Rotstraal net begonnen is, danwel bijna over is, kan de straal 1 a 2 keer per dag ingedruppeld worden met Prob Olja. Druppel de Prob Olja in de diepe middelste en/of zijdelingse straalgroeve alwaar de rotstraal zich bevindt. Ga daar mee door tot de straal weer helemaal gezond is.
• Mocht de rotstraal al te ver gevorderd zijn (er is dan al een diepe stinkende sleuf ontstaan (vaak) tussen de hielballen) is alleen met Prob olja behandelen niet altijd voldoende meer. Zeker niet als de leefomgeving nat en/of vies is. Dan is het raadzaam de diepe sleuf, na het indruppelen van de Prob Olja, vol te stoppen met een zogenaamde frog Stick. Deze zelf op maat te maken katoenen proppen zijn doordrenkt met de eerder genoemde ingredienten, met de anti-bacteriële en verzorgende werking van dien, en voorkomt dat er geen modder en rotzooi meer in de diepe sleuven komt. Hierdoor wordt het herstel flink bevorderd.
• Vervang de Frog stick elke 2-4 dagen.
• Stop de Frog stick diep genoeg in de sleuf (hiervoor is een speciale pincet bijgesloten in de verpakking). Wanneer de Frog stick uitsteekt kan die er namelijk met lopen uitvallen.
• Als de leefomgeving vies en nat blijft is het tot slot raadzaam om de sleuf, na het aanbrengen van de frog stick, dicht te smeren met Prob Hoefbalsem. Hierdoor kan er geen viezigheid meer in de sleuf terecht komen, blijft de Frog stick nog beter zitten en daarnaast hebben de ingrediënten van de Prob Hoefbalsem ook een extra anti-bacteriële en herstellende werking op de straal. 
• Herhaal het insmeren van de Prob Hoefbalsem waar nodig elke dag.
• Als de diepe sleuf in de straal voldoende dicht gegroeid is kan gestopt worden met de frog sticks. Dan kan over gegaan worden met het elke dag indruppelen van sleuf met Prob Olja. Blijft de leefomgeving echter nog steeds nat en vies dan is het verstandig om daarna nog een laagje Prob Hoefbalsem te smeren op de straal en sleuf.
• Wanneer de Rotstraal verdwenen is kan de behandeling gestaakt worden. Echter wanneer de leefomgeving niet optimaal blijft: bv natte paddock en/of vieze stal is het raadzaam om de straal regelmatig te blijven insmeren met de Prob Hoefbalsem om de bacteriën zo min mogelijk kans te geven om weer rotstraal te veroorzaken. 

Andere opties voor rotstraal behandeling zijn Hypozin, Betadine en Blauwspray, maar de Prob producten staan bekend als het beste middel en merk. Hypozin is doorgaans te dik om helemaal onderin een diepe sleuf te komen. Hierdoor werkt dat meestal niet afdoende omdat de bacteriën onderin dan niet dood gaan. Zeker niet bij ernstige rotstraal. Betadine dood de bacteriën maar mag niet langer dan 14 dagen gebruikt worden omdat anders de structuren van de straal uitharden wat weer pijn en ander ongemak gaat geven bij het paard. Tot slot is het met de spuitbus blauwspray heel lastig om in het diepste punt te komen en voorkomt het niet dat in slechte omstandigheden alsnog weer viezigheid in de aangetaste sleuf komt.

Wat is Rotstraal?

Rotstraal is een aandoening van de straal die een onderdeel is van de hoef van een paard. Het zachte weefsel van de straal, aan de onderkant van de hoef, raakt dan  ontstoken en geïnfecteerd door bacteriën. Hierdoor kunnen er ook diepe heel pijnlijke kloven ontstaan tussen de hielballen. Wanneer de rotstraal verwaarloosd wordt kan er zelfs hoefkanker ontstaan.

Symptomen en herkennen van beginnende Rotstraal

Het is essentieel om beginnende rotstraal tijdig te herkennen. Een gezonde straal van een paard is stevig, voelt aan als rubber en heeft geen loszittende flapjes. Enkele symptomen die kunnen wijzen op beginnende rotstraal zijn:

• Verkleining van de straal en verlies van stevigheid
• Diepere gleuf tussen de verzenen (hielen)
• Sterke geur afkomstig van de hoeven
• Ongezonde hoef met onevenwichtigheden, geknepen hielen, overgroeide steunsels en scheuren
• Mogelijk bloeden op de plaats van de rotstraal
• Kreupelheid door pijn
• Pus aan de onderzijde van hoef in of rond de straal en/of hielballen

Op bovenstaande foto is tussen de Hielballen in een groef te zien. Op het eerste gezicht niks bijzonders. Echter, wanneer je voorzichtig met een puntig voorwerp (bv de punt van een hoevenkrabber) in die sleuf drukt blijkt er een diepe kloof onder te zitten. We komen zeer regelmatig kloven tegen van 3 tot 4 cm diep!!! Dat dat heel pijnlijk is voor het paard mag duidelijk zijn. In het diepste deel van de kloof is de bacterie, die de rotstraal veroorzaakt, het meest actief en daar stinkt het ook het hardst. 

Op de foto hierboven wederom een duidelijke sleuf te zien tussen de hielballen. Ook hier bleek die sleuf weer diep te zijn. Maw de rotstraal bacteriën waren zich al een weg aan het "eten" de hoef in.

Oorzaken van Rotstraal

De oorzaak van rotstraal bij paarden ligt bij bacteriën die de straal aantasten. Het behandelen van rotstraal vereist niet alleen het aanpakken van de bacteriën, maar ook het aanpakken van de onderliggende oorzaken. Belangrijk hierbij te vermelden is dat de bacteriën die de rotstraal veroorzaken altijd en overal aanwezig zijn. Die bacteriën pakken alleen hun kans als de kans zich ook daadwerkelijk voordoet en zullen zich dan snel vermigvuldigen.

Onderliggende oorzaken kunnen Rotstraal activeren:

• Slecht bekapte hoeven danwel te lange interval tussen de bekapbeurten. Hierdoor wordt de hoef ongezond en verzwakt. 
• Continu in de viezigheid staan. Dit kan zijn in een vieze stal maar ook in een heel nat weiland of een met water ondergelopen paddock.
• Gebrek aan beweging zorgt ook voor slechte hoeven die vatbaar zijn voor de rotstraal bacterien. Bv paarden die langdurig op stal staan.
• Slechte voeding zorgt voor een vatbaarder lichaam van het paard en doorgaans zwakkere hoeven
• Maagzweren zijn ook een oorzaak voor een lichaam dat minder goed functioneerd en dus verzwakt
• Vrijwel alleen op zachte bodems lopen zorgt voor zachte hoeven. Een paard dat op veel verschillende ondergronden loopt (bv paddoc roosters; kiezels; zand; met mate bewegen op straatverharding) krijgt doorgaans sterke gezonde hoeven die veel kunnen hebben.
• Paarden met hoefijzers hebben minder hoefmechanisme met alle gevolgen van dien.
• Geknepen hielen. In veel gevallen zien we dat paarden met geknepen hielen eerder rotstraal oplopen dan paarden met "gezonde" hielen. Wanneer de hielen geknepen zijn (oftewel naar elkaar toe gedrukt worden bv door de druk van een hoefijzer danwel verkeerde bekapping) ontstaat er tussen de hielen in een sleuf. Die sleuf is extra vatbaar voor de bacterien die de rotstraal veroorzaken waardoor de kans om rotstraal te krijgen in die gevallen dus fors toeneemt. Een voorbeeld van geknepen hielen is op de foto hierboven duidelijk te zien.

Op bovenstaande foto een hoef met fors geknepen hielen en de sleuf tussen de hielballen waarin de rotstraal aanwezig was.

Ernstige rotstraal hoefkanker/straalkanker

Als rotstraal niet op tijd wordt behandeld kan het ernstige gevolgen hebben. Ernstige rotstraal kan overgaan in straalkanker. Daarom is het van groot belang om rotstraal serieus te nemen en direct te behandelen met het juiste middelen van Prob.

Het behandelen van rotstraal bij paarden vereist een combinatie van een goede bekapping, hygiëne, correcte leefomstandigheden en het gebruik van effectieve middelen van Prob. Door de oorzaken aan te pakken en regelmatig te behandelen, kan rotstraal succesvol worden bestreden.

Wanneer is de rotstraal genezen?

Als de middelste en/of zijdelingse straalgroeve niet meer stinkt en mooi droog is. Dan ben je goed op weg. Daarnaast zal de middelste straalroeve tussen de hielen helemaal dicht moet groeien. Dus gesloten moeten zijn. Dat kost tijd maar met de juiste aandacht en verzorging is dat geen enkel probleem.

Prob Hoefverzorgings producten

De Prob hoefverzorgings producten zijn verkrijgbaar in onze webshop voor de behandeling van rotstraal bij paarden en wordt zeer veel in onze praktijk gebruikt. Het is een effectief middel dat de bacteriën bestrijdt en helpt bij het herstel van de stralen. Tijdens onze behandelrondes hebben wij de Prob producten ook altijd bij ons en kan dan gekocht worden.

Meer informatie over hoefproblemen en hoefgezondheid bij paarden kun je vinden op onze pagina Hoefproblemen.

Auteur

Ronald Heistek

Afgestudeerd Equine practitioner en humaan manueel therapeut. Tijdens de verschillende studies heb ik samen met mijn vrouw kennis opgedaan van het behandelen, van specifieke lichamelijke problemen zoals rotstraal, met natuurlijke producten.